Gazeta Podatkowa nr 27 (1381) z dnia 3.04.2017

Wyspecjalizowane urzędy skarbowe po utworzeniu KAS

Utworzenie Krajowej Administracji Skarbowej nie zmieniło siatki urzędów skarbowych - także tych wyspecjalizowanych do obsługi największych podmiotów gospodarczych. Podmioty, które dotychczas podlegały pod wyspecjalizowane urzędy skarbowe, nadal w nich się rozliczają. Nowością jest to, że o przynależności do kategorii firm osiągających wielomilionowe przychody będą decydowały dane nie tylko ze sprawozdania finansowego, ale również zeznania podatkowego CIT albo deklaracji VAT.

Duzi podatnicy

Wyspecjalizowane urzędy skarbowe zajmują się obsługą największych podmiotów gospodarczych. To, kto i kiedy do nich przechodzi określa obecnie rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie niektórych podatników i płatników, w odniesieniu do których zadania są wykonywane przez naczelnika urzędu skarbowego innego niż właściwy miejscowo (Dz. U. z 2017 r. poz. 437).

Podatników obsługiwanych przez wyspecjalizowane urzędy skarbowe można podzielić na trzy grupy. Do pierwszej należą podmioty o określonej strukturze organizacyjnej. Są to: podatkowe grupy kapitałowe, banki, zakłady ubezpieczeń, jednostki działające na podstawie przepisów ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz przepisów o funduszach inwestycyjnych, fundusze emerytalne, oddziały lub przedstawicielstwa przedsiębiorstw zagranicznych.

W wyspecjalizowanych urzędach skarbowych nie rozlicza się podatków: akcyzowego, od gier oraz od wydobycia niektórych kopalin.

Drugą grupę dużych podatników tworzą podmioty z tzw. kapitałem zagranicznym. Zalicza się do niej osoby prawne i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które:

• jako rezydenci w rozumieniu Prawa dewizowego biorą udział bezpośrednio lub pośrednio w zarządzaniu przedsiębiorstwami położonymi za granicą lub w ich kontroli albo posiadają udział w kapitale takich przedsiębiorstw, albo
   
• są zarządzane bezpośrednio lub pośrednio przez nierezydenta w rozumieniu Prawa dewizowego lub nierezydent dysponuje co najmniej 5% głosów na zgromadzeniu wspólników albo na walnym zgromadzeniu, albo
   
• jako rezydenci w rozumieniu Prawa dewizowego jednocześnie bezpośrednio lub pośrednio biorą udział w zarządzaniu podmiotem krajowym i podmiotem zagranicznym w rozumieniu innych ustaw lub w jego kontroli albo posiadają jednocześnie udział w kapitale takich podmiotów.

Ostatnią grupę podmiotów podlegających pod wyspecjalizowane urzędy skarbowe stanowią firmy z wielomilionowymi przychodami. Mowa o osobach prawnych oraz jednostkach organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, które w roku podatkowym osiągają przychód netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług o równowartości w walucie polskiej co najmniej 5 mln euro. Przychód ustala się na podstawie sprawozdania finansowego. Jeżeli okaże się to niemożliwe, jako wysokość przychodu przyjmuje się jego kwotę wynikającą z rocznego zeznania podatkowego CIT. W przypadku gdy przychodu nie można określić ani na podstawie sprawozdania finansowego, ani zeznania podatkowego CIT, warunkiem włączenia do kategorii dużych podatników jest wielkość dokonanej dostawy towarów oraz świadczenia usług, ustalona na podstawie deklaracji VAT za okres od stycznia do grudnia lub za cztery kwartały danego roku podatkowego, o równowartości w złotych co najmniej 5 mln euro. Chodzi o wielkość netto obejmującą: dostawę towarów i świadczenie usług na terytorium kraju, oraz poza terytorium kraju, wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, eksport towarów. To ostatnie kryterium pozwoli rozszerzyć listę podmiotów obsługiwanych przez wyspecjalizowane urzędy skarbowe o spółki osobowe będące podatnikami VAT.

Zmiana urzędu

Podmiot z tzw. kapitałem zagranicznym przechodzi do wyspecjalizowanego urzędu skarbowego z początkiem roku następującego po roku, w którym nastąpiło włączenie go do kategorii dużych podatników. Firma z wielomilionowymi przychodami zmienia zwykły urząd skarbowy na wyspecjalizowany z dniem 1 stycznia drugiego roku następującego po roku, w którym osiągnęła przychód o równowartość co najmniej 5 mln euro.

Zmiana następuje z mocy prawa. Podatnik ma jednak obowiązek zgłosić ten fakt w dotychczasowym urzędzie skarbowym poprzez złożenie pisemnego zawiadomienia. Należy tego dokonać do 15 października roku poprzedzającego rok przejścia do wyspecjalizowanego urzędu skarbowego. Wyjątek przewidziano w przypadku, gdy podmiot z tzw. kapitałem zagranicznym zostanie włączony do kategorii podatników obsługiwanych przez wyspecjalizowany urząd skarbowy w okresie od 15 października do 31 grudnia. Zawiadomienie należy wówczas złożyć w ciągu 7 dni od włączenia, ale nie później niż ostatniego dnia roku poprzedzającego rok, od którego zmienia się urząd skarbowy.

Podmiot z tzw. kapitałem zagranicznym lub osiągający wielomilionowe przychody rozliczający się w wyspecjalizowanym urzędzie skarbowym, ale niespełniający kryteriów dających status podatnika podlegającego pod niego przez dwa kolejne lata podatkowe, przechodzi do zwykłego urzędu skarbowego. Przejście następuje z początkiem drugiego roku następującego po upływie tych dwóch lat. Fakt ten trzeba zgłosić, składając w wyspecjalizowanym urzędzie skarbowym pisemne zawiadomienie do 15 października roku poprzedzającego rok, w którym dojdzie do zmiany urzędu skarbowego.

Okres przejściowy

Nowe przepisy stanowią w zasadzie kontynuację dotychczasowych regulacji. Dla podatników, którzy do 28 lutego 2017 r. podlegali pod wyspecjalizowane urzędy skarbowe, nic się nie zmieniło od 1 marca 2017 r. (utworzenia KAS). Właściwym dla nich pozostaje wyspecjalizowany urząd skarbowy.

Uregulowana została jednocześnie kwestia włączenia lub wyłączenia w okresie przejściowym do kategorii podatników osiągających wielomilionowe przychody. W 2018 r. do wyspecjalizowanych urzędów skarbowych przejdą pomioty, które uzyskały przychód o równowartości co najmniej 5 mln euro na podstawie danych za 2016 r., a w przypadku, gdy rok podatkowy nie pokrywa się z kalendarzowym - w oparciu o dane za ostatni rok podatkowy, który zakończył się w 2016 r. (przykład 1). Bieżący rok będzie natomiast ostatnim rokiem w wyspecjalizowanym urzędzie skarbowym dla podatników, którzy nie osiągnęli wymaganego przychodu w 2015 r. i 2016 r., a jeżeli ich rok podatkowy nie pokrywa się z kalendarzowym - bierze się pod uwagę dane za ostatni rok podatkowy, który zakończył się odpowiednio w 2015 r. i 2016 r. (przykład 2). W 2019 r. wyłączenie z kategorii podatników osiągających wielomilionowe przychody nastąpi na podstawie danych za 2016 r. i 2017 r., a gdy rok podatkowy nie pokrywa się z kalendarzowym - za ostatni rok podatkowy, który zakończy(ł) się odpowiednio w 2016 r. i 2017 r.

To, czy we wskazanych przypadkach podatnik zostanie włączony lub wyłączony z grupy podmiotów osiągających wielomilionowe przychody, określa się na nowych zasadach, tzn. na podstawie danych ze sprawozdania finansowego, rocznego zeznania podatkowego CIT albo deklaracji VAT.